Inspiracja od Mistrza czyli „Księga zaginionych opowieści. Część 2" J. R. R. Tolkiena oraz Christophera Tolkiena

Tytuł: Księga zaginionych opowieści. Część 2

Autor: J. R. R. Tolkien, Christopher Tolkien

Cykl: Historia Śródziemia

Tom: 2

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Data wydania: 2023

Liczba stron: 468
Tłumacz: Agnieszka Sylwanowicz, Katarzyna Staniewska

Kategoria: Fantastyka, fantasy

Ocena: 9/10

Historia Śródziemia to jedna z najbardziej wyczekiwanych publikacji ostatnich dziesięcioleci. J.R.R. Tolkien inspirował nie tylko miłośników fantastyki, ale również wielbicieli literatury jako takiej. Niewielu jest pisarzy, którzy stworzyli tak rozbudowane uniwersum z ogromną historią i kulturą, jeszcze mniej zaś jest tych, którzy powołali do życia własny język, tymczasem tego wszystkiego dokonał właśnie autor Władcy pierścieni. W rezultacie interesują nas zarówno zbudowane przez niego historie, jak i sposób, w jaki je tworzył. Podglądanie tego procesu może być niezwykle motywujące na wielu płaszczyznach - od samej przyjemności bliższego poznania historii, które bez reszty oczarowały ludzi na całym świecie, przez naukę rzemiosła, po obserwację ewolucji myśli i szlifowania snucia opowieści. Dla tej przyjemności warto sięgnąć po kolejny tom Historii Śródziemia, na co i ja się zdecydowałam.

Księga zaginionych opowieści to dwutomowy początek tego dwunastotomowego cyklu i pierwsza próba autora, aby spisać coś w rodzaju angielskiej mitologii. W drugiej części zbioru prozy i poezji autora skupiamy się na kolejnych historiach znanych nam przede wszystkim z Silmarillionu, ale nie tylko! Tym razem podglądamy proces tworzenia historii Berena i Luthien, Turina Turambara, Upadku Gondolinu, Zniszczenia Doriathu i Podróży Earendila, a ostatni rozdział jest wyjątkowy, nigdzie indziej jak dotychczas nieopisany. Każdy, kto choć trochę interesował się wydanymi książkami J. R. R. Tolkiena, od razu dostrzeże, że część tych rozdziałów została wydana jako odrębne pozycje np. Upadek Gondolinu. Część z tych opowieści została również zawarta w Niedokończonych opowieściach. 

Cytat tygodnia

Rust ostrzega szkoły, by nie produkowały roczników intelektualistów. Żadna jednostka nie powinna myśleć, żę posiada umysł bardziej błyskotliwy od innych. 

 

- Jak wychować nazistę. Reportaż o fanatycznej edukacji, Gregor Ziemer -

Prawdziwa rodzina nie wymaga więzów krwi czyli „Ania, klechdy i Wielomrok" Bartłomieja Baranowskiego

 

Tytuł: Ania, klechdy i Wielomrok

Autor: Bartłomiej Baranowski

Wydawnictwo: Empik Go
Data wydania: 2023
Liczba stron: 418
Kategoria: Literatura dla młodzieży, fantastyka
Ocena: 6/10

Dawno nie czytałam żadnego debiutu, więc kiedy pojawiła się możliwość poznania Ani, klechd i Wielomroku nie wahałam się ani chwili. Wszak polskie młodzieżowe fantasy to coś, co ogromnie lubię, a debiutantom na start daję mnóstwo zaufania. Ogromnie chciałam poznać Anię i ten niezwykły świat, który odmieni jej życie, więc pełna najlepszych przeczuć zasiadłam do książki.

Ania Kowalska mieszka w domu dziecka w Nysie. Jej życie jest dosyć standardowe - szkoła, wieloosobowy pokój w domu dziecka, żadnych wspomnień czy pamiątek po rodzicach. Nie jest szczególnie lubiana, ma poczucie dosyć dużego osamotnienia i jeszcze większego wyobcowania. Dziewczyna ma wrażenie bezsensu i straconego czasu, marzy o rodzinnym cieple, niezwykłej przygodzie, ale przede wszystkim o tym by jej życie się zmieniło i nabrało większego znaczenia. Wkrótce jej marzenie się spełni, chociaż Ania z całą pewnością nie spodziewała się, że ta przemiana rozpocznie się od pewnej sennej wizji i histerycznego krzyku.

Przeprowadzałem tę rozmowę już kilka razy i zawsze trochę się jej boję. Dlatego wybacz, że rzucam cię na głęboką wodę... Ten dzbanek naprawdę nalał ci soku, a krzesło odsunęło się, gdy cię zobaczyło.

Cytat tygodnia

Być może tam wcale nie było dramatu. Dramat jest wtedy, kiedy możesz podjąć jakąś decyzję, kiedy coś zależy od ciebie, a tam wszystko było przesądzone.

- Zdążyć przed Panem Bogiem, Hanna Krall -

Lista książek na wypadek, gdyby okazały się potrzebne czyli „Klub czytelniczy dla samotnych serc" Sary Nishy Adams

Tytuł: Klub czytelniczy dla samotnych serc

Autor: Sara Nisha Adams

Wydawnictwo: Kobiece
Data wydania: 2023
Liczba stron: 453
Tłumacz: Urszula Gardner
Kategoria: Literatura obyczajowa
Ocena: 8/10

Szczerze mówiąc zupełnie nie tego się spodziewałam po Klubie czytelniczym dla samotnych serc - miało być lekko i przyjemnie (taki plasterek na zbyt duży pęd ostatnich tygodni), zakładałam, że może będzie jakiś romantyczny wątek... Tymczasem rezultat tej lektury był taki, że ja, osoba naprawdę rzadko wzruszająca się przy książkach, ukradkiem ocierałam łzy! No nie tak miało być! Książka Sary Nishy Adams teoretycznie nie dotyka czegoś zupełnie nowego, ale sposób w jaki to robi mnie osobiście zachwyca. 

Aleisha w ramach wakacyjnej pracy zostaje bibliotekarką. Nie jest tym zachwycona, nie zna się na książkach i niespecjalnie jest zainteresowana, aby zmienić ten stan. Dziewczyna chce po prostu dorobić oraz odpocząć od tego co dzieje się w domu odciskając na niej swoje piętno. Mukesz ma wrażenie, że jego dni od śmierci żony wyglądają bardzo podobnie. Troskliwe córki dają mu setki troskliwych rad, a on codziennie stara się żyć dalej, ale prawda jest taka, że nie wie jak się w tej sytuacji odnaleźć. Egzystuje niepewny czy jeszcze cokolwiek może i chce zmienić, czy coś go jeszcze czeka, czy jest komuś potrzebny. Pierwsze spotkanie tych dwojga jest dalekie od idealnego i to jego konsekwencje oraz tajemnicza Lista książek na wypadek, gdyby okazały się potrzebne poruszają kolejne trybiki tej historii.

Niemal pożałował, że zamiast elastyczności stawów i dobrego wzroku nie stracił najpierw słuchu. W jego przypadku byłoby to szczególnie użyteczne, zważywszy, że wszystkie trzy córki mówiły tysiąc razy głośniej niż przeciętny człowiek. 

Bierność czy człowieczeństwo czyli „Drobiazgi takie jak te" Claire Keegan

Tytuł: Drobiazgi takie jak te

Autor: Claire Keegan

Seria: Powieści
Wydawnictwo: Czarne
Data wydania: 2022
Liczba stron: 96
Tłumacz: Krzysztof Cieślik
Kategoria: Literatura piękna, opowiadanie
Ocena: 9/10

To jedna z książek polecanych na wspaniałym #readlist2023pl na Twitterze. Krótka forma, mocny temat, a zakończenie? Zachęcam, by przekonać się o tym samemu.

Bill Furlong zajmuje się handlem węglem. Lubi swoją pracę i swoich współpracowników. W domu czeka na niego wspaniała żona, którą darzy szczerym uczuciem oraz pięć kochanych córek, więc nie narzeka, chociaż łatwo nie jest. W swoim życiu stara się nie wtrącać w cudze sprawy i dobrze wykonywać swoją pracę, tak by mieć święty spokój i pieniądze na wyżywienie rodziny. Tuż przed Bożym Narodzeniem zawozi węgiel do sióstr magdalenek prowadzących przyklasztorną pralnię. Jak większość słyszał jakieś plotki na jej temat, ale nie poświęcał im uwagi, bo i po co, skoro zakonnice sumiennie płacą za opał. Jednak tym razem jest inaczej - Bill widzi za murami klasztoru coś, co pozostawia w nim trwały ślad, z którym mężczyzna nie wie, co zrobić. Jego spokój bezpowrotnie zniknął, już nie potrafi udawać, że nic się nie wydarzyło. W rezultacie Bill Furlong zostaje postawiony przed wyborem - spróbować zapomnieć czy zaryzykować i zareagować. Jednak cokolwiek zrobi, on i jego rodzina poniosą konsekwencje.

Gdy tak szli dalej i spotykali kolejnych ludzi, których Furlong znał lub nie, zorientował się, że zadaje sobie pytanie, jaki jest sens żyć, nie pomagając sobie nawzajem. Czy to możliwe, żeby iść przez te wszystkie lata, dekady, przez całe życie, nie zdobywszy się ani razu na odwagę, by przeciwstawić się temu, co tam jest, a mimo to nazywać się chrześcijaninem i patrzeć na siebie w lustrze? 

Cytat tygodnia

Jedna z wielkich lekcji literatury mówi, że w kryzysowym momencie zaczytania, w paroksyzmie pomieszania życia i literatury, ta ostatnia, jeśli jest prawdziwie wielka, musi odepchnąć czytelnika od siebie ku życiu, nawet za cenę bolesnej deziluzji. Wybitne książki mają w sobie taki ukryty mechanizm samozniszczenia, wewnętrzną krytykę własnej siły i atrakcyjności. Uczymy się tego z pierwszą i każdą kolejną lekturą dziejów Don Kichota czy Emmy Bovary.

- Dobrze się myśli literaturą, Ryszard Koziołek -

Czasem nie ma wygranej bez przegranej czyli „Gołoborze. Matka" Aleksandry Seligi

Tytuł: Gołoborze. Matka

Autor: Aleksandra Seliga

Cykl: Gołoborze
Tom: 2
Wydawnictwo: Kobiece
Data wydania: 2023
Liczba stron: 360
Kategoria: Fantastyka, literatura historyczna
Ocena: 9/10

Pierwsza część cyklu Gołoborze Aleksandry Seligi okazała się bardzo satysfakcjonującą czytelniczą przygodą. Jedyne nad czym się zastanawiałam to nad tempem książki - Gołoborze. Panna była tomem mocno wprowadzającym czytelnika w klimat historii, ale byłam ciekawa czy w kolejnym tomie tempo fabuły przyspieszy, czy wciąż będzie tak powolne? Przyznaję, że to oraz bardzo trudne i emocjonujące zakończenie ogromnie motywowały mnie do przeczytania kolejnej części.

Rok 1422 w Polsce jest okresem dynamicznym - toczą się te mniejsze i te większe spory, we wspomnieniach wciąż żyje zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem, ale rzeczywistość przynosi kolejne niebezpieczeństwa czy to w formie zmiany granic, czy przemian społecznych. W tym chaosie poznajemy Brygidę - szlachciankę, którą siedem lat wcześniej ojciec wydał za nieco starszego, bardzo zasłużonego rycerza. Spośród niewielu przywilejów, którymi się cieszy, najważniejsza jest dla niej swoboda wychowywania ukochanej córki. Jednak nowe zagrożenie sprawiają, że w wyniku męskiego porozumienia, Brygida wraz z ukochanym bratem, zostaje wysłana do Opactwa na Świętym Krzyżu, by wymodlić męskiego potomka. Ku jej rozpaczy w tą podróż zostaje wysłana bez córki. Pojawienie się Brygidy i Huberta na Świętym Krzyżu zaburza porządek rzeczy i budzi uśpione duchy, bóstwa i wspomnienia. Barbara ma w sobie dzikość zupełnie odmienną od Brygidy. Jest pełna energii, odwagi, niezgody i podobnie jak matka zostaje postawiona przed wyzwaniami nie z tego świata. W tym nieżyczliwym i pozbawionym litości świecie Brygida, Barbara, Hubert, ale także kilku innych bohaterów czeka wiele bardzo trudnych wyborów, które mogą zaważyć nie tylko na ich życiu, ale również zagrozić bogom i odmienić oblicze wiary.

Brygida słuchała uważnie. „Jako i wtedy, tak teraz ten świat niesprawiedliwym jest dla kobiet i dla biednych - myślała z przekąsem. - Henryk na wojnę pojechał, żeby dziewki siłą brać i chędożyć, a ja tu biję się z myślami i spowiadać się chcę, żem jedno spojrzała na (...). Taka to sprawiedliwość między płciami, niech będzie przeklęta!"

Kwartalne Podsumowanie Czytelnicze - pierwsze podejście w 2023

Moje wielkie postanowienie tego roku to drobniejsze kwartalne podsumowania, które czule nazwałam KPC (Kwartalne Podsumowanie Czytelnicze). Chciałabym lepiej przyglądać się czytanym lekturom, równowadze tematycznej oraz postępom w wyzwaniach, bo wierzę, że to doda mi motywacji i ułatwi osiąganie założonych celi. Pomyślałam też, że skoro mnie jej potrzeba, to może i Wam? Może któreś wyzwanie Was zainspiruje? :) 

Cytat tygodnia

Słucham i myślę: o czymś bardziej okrutnym już pewnie nigdy nie usłyszę, nic bardziej okrutnego człowiek na pewno wymyślić nie zdołał. Ale nie. To, o czym słyszę dzisiaj, jest niczym wobec tego, o czym usłyszę jutro. To, o czym piszę teraz, jest niczym wobec tego, o czym napiszę później.

- Dzisiaj narysujemy śmierć, Wojciech Tochman -

Wiara wierze nierówna czyli „Gołoborze. Panna" Aleksandry Seligi

Tytuł: Gołoborze. Panna

Autor: Aleksandra Seliga

Cykl: Gołoborze
Tom: 1
Wydawnictwo: Kobiece
Data wydania: 2023
Liczba stron: 344
Kategoria: Fantastyka, literatura historyczna
Ocena: 7/10

Oto ciąg dalszy moich przygód z polską fantastyką! O Gołoborzu słyszałam, że jest odpowiedzią na moje czytelnicze potrzeby, czyli Szeptuchę z mniejszą ilością erotyki, bardziej realistycznym przedstawieniem fabuły i postaci oraz większym skupieniem na słowiańszczyźnie zamiast na perypetiach romantycznych. Skoro więc niedługo wychodzi tom drugi, to uznałam, że najwyższy czas dowiedzieć się jak ta historia się zaczęła i czy rzeczywiście jest tak dobra jak zapowiadano?

Nawojka od lat kształci się na czarownicę, zajmuje się zielarstwem i uzdrawianiem pod okiem babki. Świat, który zna, zmienia się każdego dnia, a ona sama obawia się, że być może obserwuje schyłek wiary, w którą wierzy i której krzewieniu poświęca swoje życie. Na jej świętej górze, na Łysej Górze, na której znajduje się legendarne sanktuarium, benedyktyni zakładają swoje opactwo. Są obcy i nie chcą tego zmienić, nie interesuje ich lokalna kultura czy wierzenia, skupiają się tylko na tym, by za wszelką cenę pozyskać jak najwięcej nowych wyznawców. Jednak Nawojka nie zamierza się poddać. Odważnie występuje przeciwko nowej wierze, współpracuje z innymi kapłankami, uzdrowicielkami i zielarkami, aby ocalić swoją wiarę. W dodatku wie, że ma swojej stronie Welesa, który ją wybrał. Niestety przeciwko sobie ma znacznie więcej osób, w tym własnego brata...

Nawet Bogowie działają w zgodzie z naturą, nie stoją ponad nią.