Tytuł: Wojna hybrydowa na Ukrainie
Autor: Bogusław Pacek
Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza RYTM
Data wydania: 2018
Liczba stron: 260
Kategoria: Literatura faktu
Ocena: 8/10
Wojna hybrydowa na Ukrainie to książka nie tylko ciekawa, ale przede wszystkim bardzo ważna. Opowiada ona nie tylko o dramacie tejże wojny, ale także o tym na czym taki typ prowadzenia walk polega, jak wygląda i czym się charakteryzuje. Jest to pozycja będąca zapisem bardzo dokładnego studium przypadku jakim jest ta konkretna wojna trwająca u naszych sąsiadów zza południowo - wschodniej granicy.
W przypadku takich publikacji, czy to o prowadzeniu walk, czy o warzeniu piwa, dla mnie zawsze kluczowe jest to, kim jest autor. Czy to prawdziwy specjalista w dziedzinie, czy znawca zza biurka, czy ma jakieś doświadczenie, czy tylko zna zagadnienie z teorii, a może wręcz przeciwnie praktykuje od lat dochodząc do wniosku, że tylko praktyka czyni mistrza? W tym przypadku po książkę sięgnęłam bez wahania, bo autor jest odznaczonym generałem w stanie spoczynku oraz doktorem habilitowanym z dziedziny nauk wojskowych i profesorem nauk społecznych. Lista piastowanych przez Niego stanowisk jest bardzo długa - od komendanta głównego w Żandarmerii Wojskowej, po zastępcę dowódcy misji pokojowej sił zbrojnych Unii Europejskiej w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej (EUFOR Chad/CAR) przez Radcę Ministra Obrony Narodowej czy asystenta Szefa Sztabu Generalnego ds. Wojsk Lądowych i Wojsk Specjalnych, a jakby tego było mało wykłada także na uczelniach i ma na swoim koncie bardzo wiele publikacji - zarówno monografii jak i artykułów. Na podstawie tych informacji byłam przekonana, że jeśli chcę przeczytać coś na temat wojskowy, to trafiłam na idealnego autora.
Książka stanowi kompendium wiedzy o wojnie na Ukrainie, zarówno tej w obwodach ługańskim czy donieckim jak i tej na Krymie. Początek to teoretyczne podstawy wojny hybrydowej oraz zapis wydarzeń w latach 2014-2016, bo to na tym okresie skupia się publikacja, wraz z późniejszą analizą naukową przyczyn. Dla mnie szczególnie wiele wyjaśniający i podsumowujący był rozdział piąty, w którym to autor na kilku stronach w naukowy sposób przedstawia skrót przyczyn, metodyki i efektów prowadzonej wojny hybrydowej na Ukrainie, nie pomijając aspektów politycznych. Dodatkowo, nie można nie wspomnieć o bogatej bibliografii, która nie tylko informuje o źródłach, z których autor korzystał, ale zainteresowanym daje możliwość zgłębienia tematu.
Co ciekawe, praktycznie połowę książki stanowią zapisy rozmów prowadzonych w ramach programu NATO DEEP (NATO Defence Education Enhancement Program), które dają naprawdę ciekawy choć smutny obraz tego co wydarzyło się podczas konfliktu na Ukrainie. Jest to świetna część, która choć pozostaje dosyć wyzuta z wszelkich emocji (rozmówcy to wojskowi, których obejmuje tajemnica działań wojennych) to szczerość i prostota odpowiedzi robi niesamowite wrażenie. Tak naprawdę jest to zapis bezradności ukraińskiego wojska, które nie miało możliwości podejmowania niezbędnych działań z bardzo wielu powodów - od złego wyszkolenia przez przestarzały sprzęt po niedecyzyjności przełożonych. Jest to jednak także ponury zapis tego co ta wojna zrobiła ludziom, którzy nie mogą zobaczyć ani wspomóc swoich bliskich, nie rozumieją dlaczego ludzie urodzeni na Ukrainie twierdzą, że są rosjanami i mają po tej wojnie urazy nie tylko fizyczne, ale także powojenną traumę.
Osobiście ukończyłam studia na kierunku fizyczno-biologicznym, ale interesuję się polityką i choć nie wszystkie określenia były dla mnie jasne, to w moim odczuciu książka w całości była czytelna i zrozumiała. Bez wątpienia polecam tę pozycję przede wszystkim osobom zainteresowanym tematem, którym nie straszne polityka, opisy wojskowe czy naukowy żargon, ale w moim odczuciu książka jest napisana w sposób naprawdę zrozumiały i może być też nieco bardziej wymagającą lekturą dla czytelnika-laika.
Za możliwość recenzji dziękuję Oficynie Wydawniczej RYTM oraz portalowi Sztukater